نکات ایمنی هات تپ

اجرای نکات ایمنی هات تپ

هات تب یا انشعاب گرم ، شامل انشعاب گیری از لوله های انتقال سیالات و گاز ها، چون نفت ، آب ، گاز و … به صورتی است که جریان ماده مورد نظر قطع نشده و سامانه هم چنان مشغول به کار باشد.
بنابراین این واضح است که با جریان داشتن سیال مورد نظر، عملیات انشعاب گیری آن باید با دقت بسیار بالایی انجام شود، در غیر این صورت می تواند موجب بروز خطرات و خسارات بسیار جدی شود.
بنابراین ، عملیات هات تپ باید در مجموع نکات ایمنی و استاندارد های مخصوصی انجام شود .

مجموعه نکات ایمنی هات تپ

نکات ایمنی و استاندارد های لازم برای عملیات انشعاب گرم زنده ، به طور کلی در سه دسته جای میگیرد.
تمامی این نکات ایمنی باید در زمان مناسب و با محاسبه ها و برنامه ریزی های ایمنی پیش روند ، و از ابتدا به صورت مطالعاتی بررسی شده ، و در مراحل کار نیز به صورت عملی مورد بازرسی قرار گیرند.
در هر عملیات هات تپ تدوین کنندگان و بازرسان HSE حضور دارند تا شرایط فنی ، ایمنی ، و بهداشتی کارکنان بررسی شود.

اقدامات ایمنی لازم پیش از هات تپ :

  • پس از محاسبات و اطلاعات برداری های لازم از پروژه ای که عملیات هات تپ قرار است روی ان انجام شود، باید نکات ایمنی ان نیز در نظر گرفته شود.
    مثلا اگر پروژه بر روی ارتفاع باشد و عملیات بخواهد در ارتفاع انجام شود، سیستم اسکافولدینگ باید مورد بررسی قرار گیر و طبق استاندارد های به روز انجام شود.
    محل رفت و آمد کارکنان هات تپ باید بررسی شود تا ایمنی و استحکام لازم را داشته باشد.
    از جمله این مسیر های تردد ، راه های فرار اضطراری است که باید حتما با استاندارد های لازم تعبیه شده باشد.
    هم چنین این محل های تردد در پروژه هایی که نیاز به حفاری دارند نیز اهمیت خاصی دارد و دارای استاندارد های ایمنی سطح بالاتری است.
  • بازرسی تاسیسات و سیستم و ابزار فنی یکی دیگر از اقدامت مهم ایمنی پیش از شروع عملیات هات تپ است.
    دستگاه های هات تپ ، محرک های الکترونیکی ، دستی یا هیدرولیکی آن ، ژنراتور ها ، و دیگر تجهیزات از نظر عملکرد و سلامت باید مورد بررسی قرار گیرند تا خطرساز نباشند.
    دستگاه های فشار و اتصالات خطوط لوله هم باید از نظر الزامات فنی و سلامت و کارکردشان بررسی شوند.
  • بررسی مجدد و هم چنین تست اتصالات دائمی نیز یک اقدام ایمنی دیگر پیش از عملیات هات تپ است.
    این اتصالات شامل اسپیلیت و ولو هستند . اسپیلیت روی لوله جوشکاری می شود و ولو نیز روی آن قرار میگیرد. محل جوش و استحکام باید مورد بررسی قرار گیرد ، تا فشاری که در حیل عملیات هات تپ به وسیله ی سیال اعمال می شود ، آن ها را از بین نبرد.
    بنابراین ، تست های فشاری و آزمون های ایمنی در این بخش بسیار مهم اند و باید به دقت انجام شوند.
  • بررسی ابزار های فنی و شخصی کارکنان نیز یک اقدام ایمنی محیط کار است که در تمامی کارها و پروژه ها الزامیست.
    بنابراین ، لباس کار ، لباس های محافظ ، کلاه ایمنی ، کمربند ایمنی ، ماسک های تنفسی و یا هر مورد دیگری که استفاده از آن در پروژه مورد نیاز است باید مهیا بوده و مورد بازرسی قرار گیرد.
    شرایط آب و هوایی و جغرافیایی ، و شرایط سلامت جسمی و بدنی کارکنان نیز از الزامات بررسی ایمنی است.

اقدامات ایمنی حین عملیات هات تپ

اقدامات گفته شده تا به اینجا پیش از آغاز عملیات بود، اما اقدامات پس از این که در حین عملیات انجام می شوند نیز حساسیت بسیاری دارند.
لازم به ذکر است که تا زمانی که اقدامات ایمنی پیش از انجام عملیات به طور کامل اجرا و بررسی نشده است ، کار نباید به مرحله اجرا برسد.
برای شروع عملیات پیش از هرچیز نیروی کار باید به طور کامل توجیه شده باشند و آشنایی لازم را با محیط و پروژه پیدا کرده باشند.
این مراحل باید به صورت شفاهی بیان شده باشد به طوری که همه ی اعضای تیم با محل های تردد ،راه های خروج اضطراری ، ابراز ایمنی ، محل قرار گیری جعبه کمک های اولیه ، تجهیزات ارتباطی و … مطلع شده باشند.

در حین اجرای کار ، باید بازرسان HSE در محل حضور داشته باشند و مقررات ایمنی را به طور مرتب بررسی کنند و گزارش های لازم را به عمل آورند.
به طور کلی باید گفت که رعایت پروتکل ها ، بررسی عملکرد صحیح دستگاه و ابزار ها ، و رعایت نکات ایمنی توسط کارکنان ، ضامن تضمین سلامت افراد تیم و هم چنین موفقیت عملیات هات تپ است.
این نوشتار تنها شرحی کلی از نکات ایمنی عملیات هات تپ بود و مسلم است که دستور العمل های اجرایی بسیار حساس تر و دارای اصول بیشتر است و باید توسط ماموران HSE و کارفرما و مجموعه ، مورد بررسی و اجرا قرار گیرد.

هات تپ | عملیات هات تپ

درباره هات تپ | درباره عملیات هات تپ

در زمان جوشکاری هات تپ بر روی لوله ها و تجهیزاتی که در سرویس می باشند ، دو مورد بسیار مهم وجود دارد که همیشه باید نسبت به این موارد دقت کافی بعمل آید. یکی از آنها ترک خوردگی در زمان جوشکاری هات تپ و دیگری سوختگی جوش هات تپ می باشد ، زیرا که :

ترک زمانی رخ میدهد که محل جوشکاری هات تپ به سرعت سرد شود

سوختگی جوش هات تپ در زمانی اتفاق می افتد که محل جوشکاری هات تپ حرارت زیادی داشته باشد و فشار مسیر نیز زیاد باشد.

بازرسی باید قبل از اقدام به جوشکاری هات تپ ، شرایط لوله را در محل اتصال هات تپ و یا جوشکاری ، از نظر متریال ، ضخامت و عیوب داخلی متریال بررسی نماید تا حداقل ریسک در خصوص سوختگی و ترک خوردگی را داشته باشد . اتصالات و الکترود جوشکاری هات تپ باید مطابق با متریال لوله یا تجهیزات انتخاب گردد . بعنوان مثال الکترودهای کم هیدروژن مشکلات کمتری در خصوص ایجاد ترک ، بجورد می آورد . در مورد متریالهایی که نیاز به عملیات هات تپ حرارتی دارند نیز با دقت بیشتری گردد.

تست عملیات انشعاب

تست فشار انشعاب نصب شده

کلیه پیچ و مهره ها و پکینگها از نظر نشتی کنترل شوند

در صورتی که دمای سیال داخل لوله یا تجهیزات اجازه دهد ، قبل از نصب دستگاه قسمت متصل شده به لوله تست هیدرواستاتیکی شود. لازم به ذکر است که فشار تست باید بیشتر یا معادل فشار کاری لوله یا تجهیزات باشد ، اما نباید بیش ۱٫۱ برابر فشار کاری باشد.

بازرسی از جوش

کلیه جوشهای هات تپ تحت بازرسی قرار میگیرند، آزمایشات pt ،UT،MT در صورت نیاز ، قبل از نصب دستگاه  انجام گردد. اگر تستهای مذکور بعد از انجام پاس اول انجام گردد باید قبل از تست ، شطوح تمیز گردد . تستهای فوق نباید جایگزین تست هیدرواستاتیکی یا پنوماتیکی شود.

سوختگی های جوش

روش جلوگیری از سوختگی جوش هات تپ

برای جلوگیری از سوختگی جوش های هات تپ باید روش جوشکاری بدقت نوشته شود و همچنین مسائل مربوطه به انتقال حرارت در نظر گرفته شود. جهت جوشکاری به لوله های با ضخامت کمتر از ۶٫۴mm باید قطر الکترود جوشکاری از ۲٫۴mm کمتر باشد و با حداقل حرارت (برق پایین) جوشکاری هات تپ انجام شود.البته در مورد متریالهایی که کربن معادل آنها بالا باشد حرارت جوشکاری کم باعث افزایش ریسک ترک خوردن لوله میشود . پاسهای بعدی را در صورتی که ضخامت لوله بیشتر از ۱۲٫۸mm نباشد ، میتوان با الکترود قطر ۳٫۲mm یا کمتر جوشکاری هات تپ انجام نمود . برای لوله ها و تجهیزاتی که ضخامت آنها بیشتر از ۱۲٫۸mm باشد و در جایی که سوختگی جوش هات تپ اتفاق نیافتد، می توان از الکترود با قطر بیشتر استفاده نمود و در مواردی که احتمال سوختگی جوش وجود دارد ، نباید از آمپر بالا برای جوشکاری استفاده شود . لازم بذکر است در اغلب موارد الکترودهای کم هیدروژن ترجیح داده می شوند.

درباره عملیات هات تپ

آماده سازی عملیات هات تپ

برای اجراء هات تپ و جوشکاری اتصالات بر روز لوله ها و تجهیزاتی که در سرویس می باشند ، آماده سازی مراحل زیر ضروری می باشد:

طراحی اتصالات

روش هات تپ

روش جوشکاری مطابق با استاندارد ASME

رعایت ایمنی ، حضور آتش نشانی و شرایط اورژانس باید در نظر گرفته شود

 

روش اجراء جوشکاری هات تپ

رعایت نکات ایمنی

مارک کردن محل اجرای هات تپ

اندازه گیری ضخامت محل جوشکاری و بررسی آن

برنامه ریزی و آماده سازی مراحل کار

انجام تستهای مورد نیاز از جمله ازمایش بخارات اتش زا ، اکسیژن و ایمن بودن مراحل اجرای جوشکاری از نظر هوای اطراف

اجازه کار جهت انجام جوشکاری هات تپ

آماده نمودن تجهیزات خاموش کننده آتش و حضور آتش نشان در محل

علامت گذاری و مشخص نمودن محدوده کاری

 

درباره جوشکاری و سیال در لوله ها

جریات سیال در لوله ها

برای ضخامتهای کمتر از ۶٫۴mm باید جریان سیال به گونه ای باشد که سیال بیش از حد گرم نشود ، در غیر اینصورت ممکن ست فشار سیال و حرارت در منطقه هات تپ باعث سوختگی جوش هات تپ شود.همچنین سرعت بیش از حد سیال نیز اگر باعث سود شدن سریع گردد خطر ترک خوردن وجود دارد.

برای ضخامت ۶٫۴mm تا ۱۲٫۸mm افزایش سرعت خطر ترک خوردگی و کاهش سرعت سیال خطر سوختگی جوش هات تپ را افزایش میدهد.

در ضخامتهای بالاتر از ۱۲٫۸mm خطر ترک خوردگی و سوختگی جوش های هات تپ کمتر وجو دارد . (جهت جوشکاری و هات تپ بر روی مسیر های فلر باید دقت شود در صورت نیاز و برای جلوگیری از آتش و انفجار در زمان جوشکاری ، داخل مسیر به مقدار کافی بخار تزریق گردد.

مزایای هات تپ

عملیات هات تپ چیست

امروزه در کشور ما در زمینه های  مختلفی پیشرفت چشمگیری داشته ایم .یکی از این زمینه ها صنعت می باشد که میتوان به بخش صنعت خطوط نفت گاز و غیره … اشاره ای کرد .که در کل دنیا یکی از اصلی ترین صنعت ها به شمار میاید .در خطوط انتقال جریانهای نفت گاز و غیره … یک تکنولوژی که مورد استفاده قرار میگیرد هات تپ است که به انشعاب گیری از خطوط گفته میشود که در آن لوله ها بدون قطع شدن جریان داخل آن ها و با دستگاهای پیشرفته صورت میپذیرید .هات تپ یا انشعاب گرم در کشور ما به صورت کاملا پیشرفته انجام میپذیرد و توسط متخصصین سطح بالا و با دستگاه های فوق پیشرفته انجام میپذیرد .عملیات هات تپ را میتوان در بسیاری از خطوط مانند نفت ، گاز ، آب و غیره انجام داد و در زمینه های مانند انشعاب گیری برای مصرف کننده جدید و یا خرابی قسمتی از لوله به کار گرفت که مثبت بودن این عملیات هات تپ این است که بدون بسته شدن جریان لوله این فعالیت انجام میپذیرد و باعث میشود که در صنعت و یا در استفاده از سیلات آن  لوله ها و یا خطوط هیچ مشکی به وجود نیاید.

دستگاه هات تپ

نصب دستگاه هات تپ:

شیر نصب شده بر روی اتصالات هات تپ باید از نظر فشار و کلاس(class) مطابق مسیر باشد و کاملا باز باشد وشیر مذکور قبل از نصب از نظر نشتی سیت تایید شده باشد.
شیر باید در مرکز فلنج نازل نصب گردد.
مطمئن باشید که شیر تخلیه دستگاه هات تپ سالم باشد
در زمان حرکت مته دستگاه ، مطمئن باشید که مته متوقف نشده باشد.
فاصله طی شده توسط مته به دقت کنترل شود.

شرایط عملیات هات تپ

چگونگی اتصالات هات تپ

شرایط محل عملیات هات تپ:

فاصله محل اتصال هات تپ تا فلنج یا اتصالات پیچی کمتر از “۱۸ نباشد

فاصله از جوش محیطی لوله ها کمتر از (۷ سانتیمتر) “۳ نباشد

نحوه اتصا هات تپ مطابق استاندارد باشد مثلا:

۱: برای اتصال به piping مطابق استاندارد asme b31.x

۲: برای اتصال به مخزن اتمسفر یک مطابق استاندارد api650

۳: برای اتصال به مخازن تحت فشار مطابق استاندارد asme section VIII

درباره عملیات هات تپ چیست

امروزه صنعت جوشکاری در ساخت تجهیزات صنعتی ، خطوط لوله نفت و گاز ، مخازن تحت فشار و … نقش بسیار مهمی دارد. در استاندارد های موجود روش های زیادی جهت جوشکاری تجهیزات و خطوط لوله ذکر شده است و تجربیات زیادی در این زمینه وجود دارد ، ولی در سایتهای صنعتی ( پالایشگاه ها ، پتروشیمی و … ) بعضی از مواقع امکان از سرویس خارج کردن تجهیزات وود ندارد و ما به ناچار باید در زمان سرویس بودن تجهیزات بر روی آنها جوشکاری انجام دهیم . هات تپ (hottap) یکی از روشهای نصب اتصالات مکانیکی یا انشعاب از سیستم لوله کشی و تجهیزات در سرویس میباشد و معمولا در مواقعی مورد استفاده میگیرد که امکان از سرویس خارج کردن تجهیزات وجود نداشته باشد . در این گونه موارد ، قبل از تصمیم گیری به جوشکاری ، باید شرایط جوشکاری برروی تجهیزات و لوله ها مطابق با استاندارد به دقت بررسی و رعایت گردد.بازرسی باید قبل از اقدام به جوشکاری ، شرایط لوله را در محل جوشکاری یا هات تپ از نظر متریال ، ضخامت و عیوب داخلی متریال بررسی نماید تا حداقل ریسک وجود نداشته باشد . هدف از ارائه این مقاله ، راهنمایی بازرسین فنی جهت جوشکاری برروی تجهیزات و لوله های در سرویس مطابق استاندارد می باشد.